หมัดสุนัข

หมัดสุนัข

ชื่อวิทยาศาสตร์  Ctenocephalides canis

ชื่อสามัญคือ หมัดสุนัข (dog flea)

                หมัดตัวเต็มวัยเป็นแมลงที่ไม่มีปีกขนาดเล็ก มีความยาวลำตัวประมาณ 1-2.5 มิลลิเมตร ลำตัวแบนทางด้านข้างด้านข้าง (laterally flattened หรือ laterally compressed) สีออกน้ำตาลดำหรือสีออกเเดงดำ ลำตัวปกคลุมด้วยขน ส่วนหัวแคบเป็นรูปสามเหลี่ยม ลำตัวเป็นปล้องปกคลุมด้วยขน  มีขา3คู่โดยขาคู่หลังยาวใช้สำหรับการกระโดด

http://www.bumblebee.org/invertebrates/Siphonaptera.htm

http://www.livingwithbugs.com/fleas.html

http://www.sciencephoto.com

วงจรชีวิต

            หมัดเพศผู้และเพศเมียจะดูดกินเลือดบนตัวสุนัขหรือสัตว์เลี้ยงจนเป็นตัวเต็มวัยและผสมพันธุ์กัน ตัวเมียจะออกไข่ที่มีขนาด 0.5 มม.สีขาวมุก เปลือกไข่ที่เรียบลื่นจะทำให้ไข่ไม่ติดขนสัตว์เลี้ยงแต่จะตกลงสู่พื้น ไข่จะใช้เวลาฟัก 2-16 วันและกลายเป็นตัวอ่อนระยะที่ 1 ที่มีรูปร่างเป็นหนอนไม่มีขา สีเหลืองขาว ลำตัวแต่ละปล้องมีขนยาว 2-3 เส้น และท้ายตัวมีส่วนยื่นออกคล้ายตะขอ 1 คู่

http://farm4.static.flickr.com/3027/2943975813_2df0a4d1d4_z.jpg

http://www.thesquirrelboard.com/forums/showthread.php?t=3103

ตัวอ่อนกินอาหารน้อยและไม่เป็นปรสิตแต่จะกินเศษเลือดหรืออุจจาระของตัวเต็มวัยเป็นอาหาร และลอกคราบ 2 ครั้ง จากตัวอ่อนระยะที่ 1 เป็นตัวอ่อนระยะที่ 2 และตัวอ่อนระยะที่ 3 ตามลำดับ โดยมีรูปร่างคล้ายกันแต่ขนาดใหญ่ขึ้น จากนั้นตัวอ่อนจะเข้าดักแด้โดยสร้าง cocoon ที่เป็นเส้นใยเหนียวหุ้มตัว ซึ่งเส้นใยเหนียวเหล่านี้จะยึดเกาะผงฝุ่นหรือขยะบนพื้น

http://course1.winona.edu/kbates/_private/Echidnophaga%20gallinacea.htm

ระยะดักแด้จะกินเวลาประมาณ 10-17 วัน จากนั้น หมัดตัวเต็มวัยก็จะฟักออกมาและขึ้นเกาะตัวสุนัขหรือสัตว์เลี้ยงเพี่อดูดกินเลือดต้องไป

http://extension.entm.purdue.edu/publichealth/print/insects/flea.html

การก่อโรค (ความสำคัญทากการแพทย์และสัตวแพทย์)

• ตัวเต็มวัยนั้นจะดูดกินเลือดของสุนัขเเละสัตว์เลี้ยง รวมถึงคนด้วยแต่ไม่บ่อยนัก
• การดูดกินเลือดจำนวนมากจะส่งผลให้สุนัขเเละสัตว์เลี้ยงเกิดภาวะโลหิตจาง
• สร้างความรำคาญ มีผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของสุนัขเเละสัตว์เลี้ยง ทำให้คัน ไม่สบายตัว เครียด
• สุนัขเเละสัตว์เลี้ยงบางตัวอาจแพ้โปรตีนจากน้ำลายของหมัดซึ่งจะทำให้สุนัขเเละสัตว์เลี้ยงเหล่านั้นเป็นโรคผื่นภูมิแพ้ ผิวหนังอักเสบ คัน ขนร่วง และอาจติดเชื้อบัคเตรีแทรกซ้อนได้

http://krumvet.com/Articles/Library/fleaallergy.html

http://dermatology.cdlib.org/DOJvol3num2/fleas/fleas.html

• เป็นพาหะของพยาธิตัวตืด Dipylidium Caninum (ตืดสุนัขหรือตืดเมล็ดแตงกวา) ซึ่งก่อโรคในลำใส้ทำให้ลำใส้อักเสบและแย่งสารอาหารจากสัตว์ รวมถึงสามารถติดต่อสู่คนได้